Demencja – miniprzewodnik

Demencja, również znana jako otępienie starcze, to zespół objawów spowodowanych zmianami zachodzącymi w mózgu. Charakteryzuje się zmniejszaniem się sprawności umysłowej i poznawczej, które wynika ze zmian powstałych w mózgu. Termin pochodzi od łacińskiego dementia i dosłownie oznacza „bez rozumu”. U chorych dochodzi do upośledzenia funkcji intelektualnych: problemów z pamięcią, spowolnienia myślenia, zdolności orientacji oraz różnego rodzaju zaburzeń zachowania. Chory może również całkowicie zmienić sposób myślenia. Warto mieć świadomość, że pod pojęciem demencji kryje się tak naprawdę wiele różnych jednostek chorobowych, takich jak: Alzheimer, Parkinson czy choroba Picka. Szacuje się, że na demencję choruje około 400 tys osób, a częstość występowania choroby rośnie z wiekiem (choruje nawet 25% osób po 85. roku życia).

Różnica między zapominaniem a demencją

Z pewnością nie raz zdarzyło Ci się zostawić parasolkę w autobusie czy zapomnieć o urodzinach kogoś bliskiego. U osób starszych bardzo często Jednak u osób w dojrzałym wieku problemy z pamięcią są bardziej powszechne, jednak nie zawsze oznaczają one demencję.

Więc czym więc różni się zapomnienie od demencji?

Osoba chora nie tylko zapomina zabrać parasola z autobusu, zapomni nawet, że w nim jest. Charakterystyczne dla osób chorych na otępienie starcze jest, że zapominają nazwiska swoich bliskich, nie rozpoznają ich oraz mylą osoby. Mimo,że osoby chore na demencję nie pamiętają co robiły wczoraj, bardzo lubią za to mówić o przeszłości, którą przypominają sobie zwykle bez problemu (przynajmniej w początkowych etapach demencji).

Demencja starcza – objawy

Demencja starcza to zbiór objawów o charakterze psychicznym, które nie pozwalają pacjentowi normalnie funkcjonować. Pogłębiają się one wraz z postępowaniem choroby. Najbardziej powszechnym objawem demencji są zanik pamięci. Inne objawy demencji to w szczególności:

  • trudności w nabywaniu i zapamiętywaniu nowego materiału – powtarzanie tych samych treści, gubienie przedmiotów, zapominanie o bieżących wydarzeniach, które miały już miejsce lub o umówionych spotkaniach, incydenty zagubienia w znanej przestrzeni, trudności w zrozumieniu obrazów i relacji przestrzennych (np. podopieczny często pyta, gdzie jest jego kawa);
  • zanik umiejętności właściwej oceny sytuacji i podejmowania decyzji – trudności w zrozumieniu możliwości pojawienia się niebezpieczeństwa, podejmowaniu decyzji, planowaniu, wykonywaniu złożonych zadań, gospodarowaniu pieniędzmi (np. podopieczny uważa, że jest lato mimo, że za oknem jest zima);
  • zaburzenia funkcji wzrokowo-przestrzennych – niemożność rozpoznawania twarzy czy przedmiotów codziennego użytku, trudności w wykonywaniu codziennych czynności (np. podopieczny sprawia wrażenie jakby dany przedmiot widział pierwszy raz);
  • deficyty w zakresie funkcji językowych – przekręcanie znaczenia słów, stosowanie wyrażeń o zupełnie innym znaczeniu, problem z doborem słów, błędy w czytaniu i w piśmie (np. podopieczny ma problem z ułożeniem zdania).

Demencja – poziomy otępienia

Wyróżnia się 3 poziomy otępienia (uwzględniające uszczegółowienie ciężkości poszczególnych zaburzeń): lekkie, umiarkowane, głębokie. Poszczególne etapy różnią się między sobą objawami oraz ich nasileniem.

Otępienie lekkie

Chory przede wszystkim ma problemy z pamięcią, nie jest sobie w stanie przypomnieć imion najbliższych osób oraz zdarza mu się również zapominać o umówionych spotkaniach. Występujące zaburzenia różnych procesów poznawczych mogą wpłynąć na problemy w przetwarzaniu i zapamiętywaniu. Ponadto zdania wypowiadane przez osobę dotkniętą demencją nie zawsze mają sens, ponieważ chorzy zapominają znaczenia poszczególnych słów. W początkowym stadium otępienia u około 70-90% chorych występują zmiany nastroju objawiającym się: drażliwością, wahaniem, obniżonym nastrojem i zaburzeniami emocjonalnymi, a rzadziej stanem depresyjnym.

Otępienie umiarkowane

W drugim etapie choroby problemy z pamięcią jeszcze bardziej się nasilają. Chory nie jest sobie w stanie przypomnieć, co robił dzień wcześniej. Otępienie umiarkowane charakteryzują trudności w wykonywaniu podstawowych obowiązków życiowych, takich jak ubieranie się, spożywanie posiłków czy utrzymywanie higieny osobistej. Chory zaczyna bać się znanych głośnych dźwięków (np. klakson, szczekanie psa). Aktywność chorego jest krótkotrwała i gwałtowna – trudno przewidzieć jego kolejne ruchy. Zdarzają się zaburzenia równowagi, a także przykurcze mięśni. Niemal połowy chorych na tym etapie rozwoju demencji doświadcza najczęściej objawów psychotycznych do których zalicza się: omamy (wzrokowe i słuchowe), urojenia (ksobne, prześladowcze), zespół błędnego rozpoznawania (rozmawianie z lustrem lub z TV).

Otępienie głębokie

Trzeci etap, przebiega u chorych najciężej. Demencja całkowicie przejmuje kontrolę nad życiem chorego,  jest on całkowicie zależny od innych osób. Wymaga całodobowej opieki i pielęgnacji. Traci on kontakt z otoczeniem oraz innymi osobami – nie poznaje on swoich najbliższych. Zaburzenia te mogą doprowadzić do urojeń i paranoi. Na tym etapie chory często nie potrafi sam siadać czy jeść. Nie jest w stanie przekazać konkretnej informacji.

Demencja – leczenie

Demencja starcza u każdego rozwija się w sposób indywidualny – u niektórych pacjentów jest to kilka, a nawet kilkanaście lat, a u innych objawy postępują bardzo szybko. Demencja jest chorobą nieuleczalną. Nie ma lekarstwa, które mogłoby pomóc lub powstrzymać postęp choroby. Leczenie demencji polega przede wszystkim na łagodzeniu jej objawów i poprawie jakości życia chorego.

Demencja odnosi się do utraty pamięci oraz innych zdolności intelektualnych. Jest to poważna choroba, która bardzo szybko może zmienić nasze życie. Opiekując się osobą chorą na demencję bardzo ważna jest cierpliwość i zrozumienie, że zachowanie osoby chorej nie jest spowodowane jej złymi intencjami, a procesem chorobowym. Nie należy kłócić się z podopiecznym i udowadniać, że nie ma on racji. Warto zwracać się do chorego miłym, spokojnym głosem i spróbować odwrócić jego uwagę od czynników które wywołuje negatywne emocje.

Czy język niemiecki jest niezbędny w pracy Opiekuna/Opiekunki?

Ponad 80% naszych Opiekunek i Opiekunów uważa, że język niemiecki jest ważny w tym zawodzie. Ale jak wygląda to w praktyce? Czy brak znajomości języka niemieckiego jest barierą do podjęcia pracy w opiece na terenie Niemiec? Jaki poziom znajomości języka jest wymagany? Czy osoba, która nigdy nie uczyła się niemieckiego, będzie miała możliwość wyjazdu? Na wszystkie te pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.

Praca Opiekunki/Opiekuna osób starszych w Niemczech cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Możliwość podjęcia legalnego zatrudnienia, stałej pracy oraz uzyskania atrakcyjnego wynagrodzenia to perspektywa, która zachęca coraz więcej pań i panów. Warto jednak pamiętać, że opieka nad osobą starszą lub chorą wymaga dużo poświęcenia oraz cierpliwości. Cechami jakimi musi charakteryzować się Opiekun lub Opiekunka to przede wszystkim wrażliwość, empatia, odpowiedzialność, umiejętność radzenia sobie ze stresem oraz komunikatywność. Do istotnych zalet Opiekunki/Opiekuna zaliczymy też niewątpliwie ciepło i serdeczność, którymi dana osoba potrafi obdarzyć swojego podopiecznego. To wszystko sprawia, że senior czuje się w naszym towarzystwie komfortowo. Niebywałymi atutami są również umiejętności językowe. Pozwala to nie tylko swobodnie porozumiewać się z podopiecznymi, ale i podnosi poziom pewności siebie oraz dobre samopoczucie samej Opiekunki czy Opiekuna podczas pobytu na zleceniu. Oczywiście język niemiecki nie musi być na bardzo wysokim poziomie, ale dla własnego komfortu warto znać go na poziomie przynajmniej komunikatywnym.

Komunikatywny czyli jaki?

Nie od dziś wiadomo, że o wiele łatwiej jest znaleźć pracę za granicą, jeśli posługujemy się rodzimym językiem kraju, do którego się udajemy. W tym przypadku jest to język niemiecki. W opiece nikt nie będzie wymagał od Ciebie perfekcyjnej znajomości czasów czy struktur gramatycznych. Nie sposób także nauczyć się wszystkich powszechnie stosowanych fraz i zwrotów w obcym języku. Złotym środkiem natomiast będzie zbudowanie bazy podstawowego słownictwa oraz znajomość podstaw gramatycznych w takim stopniu, aby zrozumieć osoby trzecie oraz z łatwością przekazać im najważniejsze informacje. Im lepsza znajomość języka, tym większe możliwości związane z wyjazdem. To także większa swoboda wykonywania zawodu, jak i większe możliwości zarobku.

Bez wątpienia głównym atutem płynącym ze znajomości języka obcego jest efektywna komunikacja werbalna w relacji opiekun-senior. Pozwala to na lepsze zrozumienie potrzeb podopiecznego oraz daje możliwość trafniejszego zaaranżowania czasu wolnego z seniorem. Oprócz samych aspektów związanych z relacjami opiekun-senior, znajomość języka przynosi wiele korzyści w różnych sytuacjach, takich jak zakupy w pobliskim sklepie lub aptece czy też wizyty u lekarza. Równie mocno umiejętności językowe ułatwią kontakt z rodziną seniora, która nieraz oddalona jest nawet o kilkaset kilometrów.

W jaki sposób uczyć się języka niemieckiego?

Wyjazd bez znajomości języka obcego wiąże się z dużym stresem oraz często wyraźnie zmniejsza komfort pracy. Wiele początkujących Opiekunek i Opiekunów zastanawia się, od czego zacząć przygodę z nowym językiem. Pierwsze kroki są najtrudniejsze – od czego zacząć, z jakich materiałów korzystać, jak często się uczyć, a także jak otoczyć się językiem, skoro jeszcze nie wyjechaliśmy? Są to najczęściej pojawiające się pytania u osób, które chcą nauczyć się nowego języka.

Nauka języka obcego wymaga czasu oraz systematyczności. Dla osób, które mają problemy podczas samodzielnej nauki lub potrzebują kogoś, kto poprowadzi ich przez cały proces, dobrym rozwiązaniem są szkoły językowe lub indywidualne zajęcia z lektorem. Dzięki czemu przez cały cykl nauki jest przy nas trener językowy, od którego uzyskamy odpowiedź na nurtujące nas pytania i wątpliwości. Jeśli mieliśmy dotychczas styczność z językiem niemieckim, ale pamiętamy pojedyncze słówka oraz podstawowe zasady gramatyki. Warto wykupić kilka lekcji z nauczycielem lub zapisać się na intensywny kurs (dużo godzin w krótkim czasie). Pozwoli to na rozszerzenie i pogłębienie wiedzy oraz zdobycie podstawowych umiejętności, które w większości przypadków wystarczą do swobodnej komunikacji. Dla osób, które wolą uczyć się samodzielnie, pomocne będą liczne materiały dostępne w Internecie. Często są to nawet darmowe lekcje lub kursy. Równie efektywnym narzędziem do nauki języka obcego są aplikacje językowe. Większość aplikacji występuje w bezpłatnej wersji, chociaż zdarzają się także płatne, aczkolwiek nie są to duże kwoty w skali miesiąca. Cenę subskrypcji można porównać do ceny jednej czy dwóch dużych kaw na mieście. Jako dodatkowe wsparcie warto wykorzystać też książki oraz słownik. Doskonałą metodą do nauki języka obcego jest słuchanie radia, oglądanie filmów, czytanie artykułów. Na samym początku warto pamiętać również o tradycyjnych fiszkach ze słówkami w języku obcym, które możemy powtarzać w każdej wolnej chwili.

Czy wiesz, że…

W SenioVita wspieramy Opiekunki/Opiekunów w rozwijaniu swoich umiejętności językowych, dlatego raz w tygodniu (w każdy piątek) publikujemy fiszki językowe, które są dostępne na naszym oficjalnym profilu na Facebook’u.

Nie najważniejszy, ale równie ważny.

Znajomość języka niemieckiego przynosi wiele korzyści (między innymi swobodną komunikację z podopiecznymi), ale także ułatwia poznanie potrzeb seniorów, którymi się opiekujemy. Ponadto komunikatywne posługiwanie się językiem obcym pozwala na większą swobodę w czynnościach codziennych. Czujemy się o wiele pewniej w nowych miejscach oraz szybciej nawiązujemy nowe kontakty. Co ciekawe, nauka języków obcych skutecznie wpływa na poprawę pamięci krótko- i długotrwałej!

Co najważniejsze, na naukę języka obcego nigdy nie jest za późno! Mogą nauczyć się go zarówno osoby młodsze, jak i starsze. 🙂

Niemiecki – lekcja 4. Powitania i pożegnania

W dzisiejszym lekcji rozmówek po niemiecku przedstawiamy zwroty przydatne podczas powitań i pożegnań. Oprócz tego postaraliśmy się wzbogacić rozmówki o dodatkowe zwroty, które mogą się przydać w wyżej opisanych sytuacjach. Poniższe zwroty przydadzą się Wam praktycznie codziennie, więc warto się ich nauczyć na pamięć. Zapraszamy!

Powitanie w języku niemieckim

  • Hallo – Cześć
  • Willkommen – Witam
  • Guten Morgen! – Dzień dobry! (przed godziną dwunastą)
  • Guten Tag! – Dzień dobry! (po godzinie 12)
  • Guten Abend! – Dobry wieczór!
  • Hallo/Guten Morgen/Guten Tag zusammen – Cześć/dzień dobry wszystkim

Sformułowania przydatne przy powitaniu w języku niemieckim

  • Wie geht’s – Jak leci? Co słychać?
  • Ich habe Sie lange nicht gesehen.- Długo Pani/Pana nie widziałem.
  • Wie geht es dir? – Jak się masz?
  • Wie geht es Ihnen? – Jak się ma Pan/Pani/Państwo?
  • Ich freue mich, dich zu sehen. – Cieszę się, że Cię widzę.
  • Wie geht es dir/Ihnen/euch? – Co u ciebie/pani-pana-państwa/was słychać?
  • Sehr nett dich/Sie kennenzulernen. – Bardzo mi miło cię/pana-panią-państwa poznać.

Pożegnania

  • Tschüss! – Cześć! (tylko na pożegnanie)
  • Bis später! – Na razie, do zobaczenia później!
  • Bis zum nächsten Mal. – Do następnego razu.
  • Auf Wiedersehen. – Do widzenia.
  • Gute Nacht! – Dobranoc!

Zwroty kończące rozmowę

  • Ich wünsche dir alles Gute. – Życzę Ci wszystkiego dobrego.
  • Bis zum nächsten Mal – Do następnego razu.
  • Wir sehen uns. – Do zobaczenia.
  • Bis später/bis bald/bis dann. – Do zobaczenia później.
  • Gute Fahrt nach Polen. – Dobrej drogi do Polski.

Zwroty grzecznościowe i proste „tak“ oraz „nie“

  • bitte – proszę
  • danke – dziękuję
  • Entschuldigung – Przepraszam
  • ja -tak
  • nein – nie

Przydatne zwroty

  • Ich freue mich dich/Sie kennenzulernen. – Cieszę się, że mogę cię/pana-panią-państwa poznać.
  • Ich bin Seniorenbetreuerin. – Ja jestem Opiekunką osób starszych.
  • Ich heiße … – Ja mam na imię …
  • Ich komme aus Polen. – Ja pochodzę z Polski.
  • Ich wohne in … – Ja mieszkam w …

Zapraszamy na kolejne lekcje języka niemieckiego na naszej stronie w każdy piątek.

Jak zorganizować podopiecznemu czas wolny?

Organizacja czasu wolnego dla seniorów jest bardzo ważna i odgrywa istotną rolę w strukturze jego dnia. Warto podkreślić, że wiele aktywności dostarcza nie tylko rozrywkę, ale także pozytywnie wpływa na poprawę sprawności fizycznej i psychicznej podopiecznych. Dostajemy od Was liczne wiadomości z zapytaniem o pomysły na aktywizację oraz umilenie czasu wolnego Waszym seniorom. Zajęcia i aktywności powinny być dopasowane do ich stanu zdrowia, zainteresowań oraz nawyków. Szczególnie należy dać im możliwość robienia tego, co dawniej sprawiało im przyjemność. W odpowiedzi na Wasze prośby, wybraliśmy kilka inspiracji.

Ruch to zdrowie

Bardzo ważne jest, aby zapewnić ruch dla naszego podopiecznego (o ile ewentualne schorzenia na to pozwalają). Aktywność fizyczna uznawana jest za jeden z ważniejszych czynnik determinujący stan zdrowia (fizyczny i psychiczny) człowieka. Ponadto zajęcia ruchowe łagodzą dolegliwości bólowe, poprawiają zakres ruchomości w poszczególnych stawach, zwiększają odporność organizmu, ułatwiają zasypianie, a także przeciwdziałają rozwojowi chorób, m.in. cukrzycy, osteoporozy czy depresji. 

Jaką aktywność wybrać dla seniora? Możliwości mamy wiele, chociażby proste ćwiczenia gimnastyczne w mieszkaniu lub w ogrodzie, jak również spacery na świeżym powietrzu. W pierwszym przypadku można ułożyć prosty plan ćwiczeń dla seniora (najlepiej po konsultacji z fizjoterapeutą), które nie będą obciążały jego organizmu, np. skłony, wymachy, ćwiczenia rozciągające.

Trening pamięci

Czas wolny seniora można wykorzystać na aktywności podtrzymujące jego sprawność intelektualną oraz poprawę pamięci. Część z nich podopieczny może wykonywać samodzielnie, a część przy Twojej pomocy. Łamigłówki, które senior może rozwiązywać sam to krzyżówki, wykreślanki, sudoku czy stawianie pasjansa. Sposobem na spędzenie czasu wspólnie są oczywiście różnego rodzaju gry planszowe oraz karciane. Do najpopularniejszych zaliczamy warcaby, “chińczyka”, domino czy Rummikub. Najprostszą formą zabawy przy użyciu talii kart jest popularna „wojna”, a jeśli możemy pozwolić sobie na bardziej skomplikowaną grę, warto postawić na “makao” lub “remika”. Zaawansowane gry nie sprawdzą się jednak u podopiecznego z demencją. Zbyt trudne krzyżówki lub łamigłówki mogą wzbudzić niepotrzebną frustrację u seniora. W tym przypadku sprawdzą się duże puzzle, kolorowanki, wykreślanki dla dzieci oraz “Memory”.

Prace manualne

Wiele seniorów ma lub miało różnego rodzaju pasje, które warto odświeżyć. Można podpytać rodzinę, czym zajmował się podopieczny w przeszłości, co szczególnie lubił robić. Warto pomóc podopiecznemu w wykonywaniu tych zajęć. Wiele starszych pań lubi robić na drutach, szydełkować, a panowie majsterkować. Prace manualne ćwiczą koncentrację i kreatywność.

Muzyka

Muzyka nie tylko poprawia koncentrację, ale również łagodzi frustrację i złość. Słuchanie utworów z lat młodości, przyczynia się do poprawy pamięci. Muzyka efektywnie oddziałuje na osoby chore na demencję czy Alzheimera oraz wpływa terapeutycznie na samopoczucie seniora. Jak to mówią, muzyka jest dobra na wszystko.

Rozmowa

Zazwyczaj każda tematyka do rozmowy jest dobra, starsze osoby najchętniej wracają myślami do przeszłości. Wyciągnij album ze zdjęciami, zachęć podopiecznego do wspomnień. Porozmawiajcie o przeszłości, dzieciństwie, szkole, małżeństwie, dzieciach, czy o dawnych zainteresowaniach seniora. Rozmowa zbliży Cię do podopiecznego i przy okazji poćwiczyć jego pamięć. Jeśli senior nie chce się otworzyć, możesz zacząć od pokazania mu swoich zdjęć na telefonie i opowiedzenia o swojej rodzinie.

Telewizor

Oglądanie telewizji to najczęściej wybierany rodzaj “aktywności“ wśród seniorów. Warto namówić seniora na inną formę spędzania czasu. Możesz wybrać coś z rozwiązań zaproponowanych wyżej. Nie oznacza to jednak, że należy zrezygnować całkowicie z oglądania telewizji. Wielu seniorów lubi słuchać wiadomości, bądź też jest przywiązanych do swoich ulubionych seriali. Staraj się w rozmowie z nim poruszać wątki z serialu lub główne tematy wiadomości, jest to dobre ćwiczenie na pamięci.

Wszelkiego rodzaju animacja czasu wolnego seniora ma na celu pobudzenie jego kreatywnego myślenia. Sprawny umysł wpływa zarówno na bardziej efektywne funkcjonowanie w życiu codziennym, jak i na ogólny stan zdrowia, dlatego że to właśnie mózg steruje całym organizmem. Regularne gry z podopiecznym stymulujące mózg korzystnie wpływają na pamięć oraz samopoczucie seniora.