Niemiecki – lekcja 35. Przydatne zwroty

W dzisiejszej lekcji przygotowaliśmy zdania przydatne dla Opiekunki/Opiekuna na zleceniu.

chwila – einen Augenblick
chwila/moment – einen Moment

Bitte warten Sie einen Moment. gleich kommt der Physiotherapeut.
Proszę chwilę zaczekać.

In einen Augenblick kommt der Physiotherapeut.
Za chwilę przyjdzie fizjoterapeuta.

Das Mittag wird kurz nach 15 Uhr fertig sein.
Obiad będzie chwilę po 15:00.

Bitte warten Sie ein Moment, ich muss dass Mittagessen vorbereiten.
Proszę chwilę poczekać, muszę przygotować obiad.

Sie müssen einen Augenblick geduld haben.
Musisz miec chwilę cierpliwości.

Im diesen Momemnt gibt es kein freien Termin beim Arzt.
Na tę chwilę nie ma żadnych miejsc do lekarza.

nigdy – nie, niemals

Ich habe nie Zigaretten geraucht.
Nigdy nie paliłam papierosów. 

Jens liest morgens nie die Zeitung.
Jens nigdy nie czyta gazety rano. 

Ich war noch nie in Bayern im Auftrag.
Jeszcze nigdy nie byłam na zleceniu na Bawarii.

Ich hätte das niemals gedacht.
Nigdy bym tego nie pomyślała.

rzadko – selten

Frau Gertrud mag keine Suppen, deshalb koche ich Suppen selten.
Pani Gertruda nie lubi zup, dlatego bardzo rzadko je dla niej gotuję.

Sie / Er trinkt Wasse selten, deshalb muss man Sie/Ihn daran errinern.
Rzadko pije wodę, dlatego trzeba jej/jemu o tym przypominać. 

Der Senior steht selten vom Sessel auf, er sieht den ganzen Tag fern.
Senior bardzo rzadko wstaje z fotela, całe dnie ogląda telewizję.

często – oft

Maria fragt oft nach einen Glass wasser nach.
Maria często prosi o szklankę wody w ciągu dnia.

Wir haben oft kein warmes Wasser im Wasserhahn.
Często w kranie nie ma ciepłej wody.

Der Senior wechselt oft seine Meinung.
Senior często zmienia zdanie.

Wie oft essen Sie Brot?
Jak często je pani/Pan chleb?

czasami – manchmal

Helga bleibt manchmal im Bett und verbringt den ganzen Tag dort.
Pani Helga czasami nie wstaje z łóżka, spędza wtedy w nim cały dzień. 

Rudolph will manchmal einen Apfel, aber er isst öfter Bananen.
Rudolf czasami ma ochotę na jabłko, ale częściej je banany.

Die Tochter kommt manchmal abends nach der Arbeit.
Córka podopiecznego przychodzi czasami wieczorem po pracy.

częściej – öfter

Helen mag lieber Kartoffelsalad essen,  als Warmspeisen.
Helen częściej woli jeść sałatkę ziemniaczaną niż ciepłe posiłki. 

Vielleicht solltest du öffter zu Hause schlafen.
Może powinnaś częściej spać w domu. 

Ihre Tochter besucht sie öfter, weil ihr Sohn weit weg wohnt.
Częściej odwiedza ją córka, ponieważ syn mieszka daleko.

zawsze – immer

Teresa bereitet immer etwas Gutes zu essen.
Teresa zawsze przygotowuje coś dobrego do jedzenia. 

Wir reden immer über das Wetter während des Essens.
Podczas posiłku zawsze rozmawiamy o pogodzie. 

Herr Wolfgang steht immer um 9:00 Uhr auf.
Pan Wolfgang zawsze budzi się o 9:00. 

zaraz – gleich

Ich komme gleich.
Zaraz przyjdę.

Ich komme gleich zu dir.
Zaraz do Ciebie wrócę. 

Ich werden Ihnen gleich das Frühstück vorbereiten.
Zaraz przygotuję dla Pani śniadanie.

Ich werde gleich den Tisch decken.
Zaraz nakryję do stołu.

Bitte kommen sie gleich zu mir, ich habe grosse Kopfschmerzen.
Proszę zaraz do mnie wrócić, bo bardzo boli mnie głowa.

później – später

Später werde ich einkaufen gehen, und jeztzt werden wir frühstücken.
Później pójdę do sklepu, a teraz zjedzmy śniadanie.

Ich habe einen Kuchen gekauft, wir werden ihn später zum Tee essen.
Kupiłam ciasto, zjemy później na podwieczorek. 

późno – spät

Es ist schon spät, wir gehen uns waschen.
Jest już późno, czas na kąpiel!

Wir gehen schlaffen, es ist spät.
Idziemy już spać, jest bardzo późno.

już – schon

Es ist schon spät. Wir müssen nach hause gehen.
Jest już późno. Musimy iść do domu.

Es ist schon Nachmittag, bitte nehmen Sie Ihre Medikamente.
Jest już popołudnie proszę zażyć leki. 

właśnie – gerade

Ich habe gerade das Abendessen fertig gemacht.
Właśnie skończyłam robić kolację.

Ich habe gerade bemerkt, dass sich Dekubitus auf seinem Rücken entstehen.
Właśnie zauważyłam, że  robią się odleżyny na plecach. 

Mir ist gerade aufgefallen, dass wir keine Äpfel mehr haben.
Właśnie zauważyłam, że skończyły się jabłka. 

Ich habe gerade mit Vatter gesprochen, über die geplante Ankunft von Teresa.
Właśnie rozmawiałam z tatą o planowanym przyjeździe pani Teresy.

wkrótce – bald

Bald kommen Ihre Kinder.
Wkrótce przyjdą Pana dzieci.

Es wird bald vorbei sein,  die Untersuchung wird 10 Minuten dauern.
Wkrótce będzie po wszystkim, badanie będzie trwało 10 minut.

Następna lekcja już w najbliższy piątek

Dlaczego osoby z demencją są agresywne? Jak sobie z tym radzić?

Demencja, zwana także otępieniem, jest przewlekłą postępującą chorobą mózgu. Charakteryzuje się spadkiem wszystkich funkcji poznawczych i wyrażania siebie. Towarzyszą jej zmiany emocjonalne: lęk, drażliwość, zmiany osobowości, utrata szacunku dla samego siebie, depresja, wahania emocjonalne. Osoba chora może również całkowicie zmienić sposób myślenia. Jest to poważna choroba i stanowi zagrożenie dla życia.

Opiekunowie osób chorujących na demencję często doświadczają agresji z ich strony. Zachowania agresywne bywają skierowane są nie tylko do personelu medycznego, ale także najbliższej rodziny seniorów. 

Co najczęściej jest powodem pojawiającej się agresji?

Objawy demencji starczej możemy podzielić na objawy neuropsychologiczne, jak na przykład: zaburzenia pamięci, mowy, wykonywania czynności nam znanych, odbierania rozmaitych bodźców czuciowych oraz objawy psychopatologiczne. Wśród nich wyróżniamy zaburzenia zachowania oraz psychiczne, takie jak depresja, stany lękowe, urojenia, omamy i halucynacje. Występują one przede wszystkim dlatego, że senior traci poczucie rzeczywistości. Dla osób chorych na demencję często krzyki i gwałtowne reakcje są jedynymi ze sposobów komunikacji. Rzadko widzą możliwość innej komunikacji. Przejawy agresji pojawiają się najczęściej, gdy senior się czegoś lub kogoś boi albo przed kimś lub przed czymś ucieka. Może też uważać, że jest prześladowany, może widzieć lub słyszeć coś, czego nie ma. Zmiany w jego zachowaniu przeważnie odpowiadają na sytuacje w jego otoczeniu, np. głośna rozmowa, podniesiony tonu głosu lub przeklinanie. Osoba chora przestaje rozumieć świat oraz ma poczucie, że czegoś w jego obecnym życiu lub w danej sytuacji brakuje. Nie potrafi sobie z tym poradzić. Osoba chora nie wie, w jakim czasie się znajduje, nie pamięta, ile ma lat, nie wie, kim są ludzie wokół niej. Dla chorego te wszystkie zachowania są logiczne i oczywiste. Objawy przypominają zaburzenia osób z chorobą psychiczną. Należy jednak pamiętać, że w rzeczywistości nie jest to psychoza, ale demencja.

Jak reagować na zachowania agresywne? Jak im zapobiegać?

Określone zachowanie seniora mają zawsze swoją przyczynę. W większości przypadków nagłe reakcje połączone z agresją sygnalizują nam, że chory odczuwa niepewność, lęk lub brak czegoś dla niego ważnego. Opiekun musi odpowiednio interpretować tego typu zachowania i reagować na nie adekwatnie. Niezbędnym elementem jest obserwacja oraz analizowanie na bieżąco, czy wszystkie potrzeby seniora są zaspokojone. Warto zwrócić uwagę na to, które z naszych zachowania wywołują tak emocjonalne reakcje. Pomoże to w szybkim wyeliminowaniu stresu u osoby z demencją.

Należy pamiętać, aby podczas komunikacji z osoba chorą zachować spokojny ton głosu, uniknąć wybuchu emocji – krzyk nie jest sprzymierzeńcem. Warto w niektórych sytuacjach zgodzić się z podopiecznym i przytaknąć. Niezależnie od tego czy ma rację, osobie chorej łatwiej będzie się uspokoić, gdy zauważy pojednawczą postawę. Warto choremu dać czas na ochłonięcie i  uspokojenie się. Opiekun może rozpocząć zupełnie inny temat rozmowy, przyjacielskim tonem, co wprowadzi chorego w lepszy nastrój.

Opiekując się osobą chorą na demencję warto zachować rutynę dnia codziennego, redukując do minimum nagłe zmiany i napięcia oraz stres podopiecznego. Istotne, jest także, aby wzmacniać komunikaty pozawerbalnie. Hałas łatwo może wywołać u podopiecznego niepokój. Gdy podopieczny jest zdenerwowany, rozdrażniony, pobudzony, ponieważ jednocześnie słyszy radio, telewizor, głosy osób ze swojego otoczenia, zazwyczaj reaguje agresywnie lub złośliwe. Odpowiednim działaniem jest ograniczanie bodźców, które mogą stresować osobę chorą. Jak również pozwolić podopiecznemu usłyszeć, zobaczyć czy poczuć to, na czym w danej chwili szczególnie nam zależy. Komfort chorego to także zadbanie o jego psychikę między innymi poprzez unikanie wywoływania u niego negatywnych odczuć, takich jak poczucie wstydu, które mogą szybko przerodzić się w agresję. Powinno się zrezygnować z tak zwanego “testowania pamięci” osoby z demencją. 

Zapobieganie agresji nie musi być tak trudne, jak może się wydawać na pierwszy rzut oka, jednak konieczna jest do tego baczna obserwacja chorego oraz duża doza cierpliwości. Agresji można zapobiegać, a w skrajnych sytuacjach należy umiejętnie i rozważnie na nią reagować. 

Jak pielęgnować skórę seniora w zimowe miesiące

Mróz, niskie temperatury, wiatr oraz ostre słońce wpływają negatywnie na skórę. Jest to odczuwalne szczególnie zimą, gdy towarzyszą nam zmiany temperatur i wychodzimy z ogrzewanego pomieszczenia na mróz. Tak duże różnice temperatury otoczenia niekorzystnie wpływają na skórę, która robi się nienaturalnie napięta, piekąca i swędząca.

Jak więc pielęgnować skórę seniora w zimowe miesiące?

Skóra osoby starszej jest cieńsza, mniej elastyczna oraz bardziej wrażliwa na podrażnienia. Jej kondycja zależy od wielu czynników, m.in. od przebytych poważnych chorób, od stylu życia, przybierania na wadze lub jej utraty oraz czy wcześniej była prowadzona odpowiednia pielęgnacja skóry. W efekcie dochodzi do osłabienia bariery ochronnej, co niesie za sobą ryzyko powstania chorób skórnych (grzybica, odparzenia czy odleżyny).

Cera jest podatna na przesuszenia, która dodatkowo odwodniona w okresie jesienno-zimowym uwydatnia naczynka oraz zmarszczki. Skóra dojrzała wymaga łagodnego i delikatnego oczyszczania, zwiększonej ochrony z zewnątrz oraz zdrowego odżywiania, które zapewni regenerację komórek od wewnątrz. 

Pielęgnacja

Do najważniejszych elementów pielęgnacji należy mycie skóry podopiecznego przynajmniej raz dziennie. Jeżeli nie jest możliwa codzienna kąpiel lub prysznic, można przemywać skórę wodą z mydłem. Dzięki tej rutynie nie narazimy seniora na choroby skórne, dyskomfort i nieprzyjemny zapach. Skórę trzeba nawilżyć, a podrażnione miejsca odpowiednio zabezpieczyć.

Cera seniora wymaga dodatkowej pielęgnacji opartej na bezpiecznych i bogatych w odpowiednie składniki kosmetykach, które nie zawierają parabenów. Zaleca się korzystanie z kosmetyków bogatych w kwas hialuronowy oraz glicerynę – substancje te nawilżają i zapobiegają odwodnieniu tkanki. W pielęgnacji skóry dojrzałej warto wybrać kremy zawierające retinol, który bogaty jest w witaminę A. Przyspiesza on regenerację komórek, pobudza naturalny system ochronny naskórka. Produkty te powinny być przeznaczone do skóry wrażliwej i podatnej na podrażnienia.

Ochrona przeciwsłoneczna

Zimą jak i przez cały rok bardzo ważna jest ochrona skóry przed działaniem promieni słonecznych. Kremy do twarzy powinny zawierać wysoki indeks filtru UV oraz być wodoodporne – podczas deszczu lub śniegu trudniej zmywają się z twarzy. Kremy z filtrem chronią przed rakiem skóry, a jak powszechnie wiadomo szkodliwe promieniowanie słoneczne jest odpowiedzialne za większość przypadków nowotworów skóry.

Dłonie i usta

W chłodne oraz mroźne dni nie można zapominać o dłoniach i ustach seniora. Niesprzyjające warunki atmosferyczne powodują, że skóra staje się czerwona, napięta i spękana. Warto zaopatrzyć siebie i seniora w pomadkę z filtrem oraz pamiętać o jej regularnym stosowaniu. Dłonie należy nawilżać tłustym kremem, gdyż są one niezwykle podatne na podrażnienia. Ponadto zawsze trzeba zwracać uwagę, aby senior zakładał rękawiczki przed wyjściem na dwór. 

Pielęgnacja osoby leżącej

Opieka nad osobą leżąca bywa wymagająca. Bardzo często typowy codzienny prysznic osoby obłożnie chorej i leżącej nie jest możliwy do wykonania. Warto przemywać skórę wodą z dodatkiem delikatnego środka myjącego (nawet kilka razy dziennie) zwłaszcza pod fałdami i w okolicach pachwin. Można to zrobić za pomocą szmatki/pieluchy, wody i mydła lub używając specjalnie przeznaczonych do tego chusteczek nawilżających. Istotne jest również, aby myć seniora miejscowo, nie pocierając skóry

Częstymi problemami skórnymi są odparzenia i odleżyny. 

Odparzenia u osoby obłożnie chorej pojawiają się w wyniku tarcia czy ucisku, ale także gdy osoba nadmiernie się poci oraz ma problemy z nietrzymaniem moczu. Zmiany tworzą się w fałdach skóry, pod piersiami oraz w miejscach intymnych. By uniknąć lub złagodzić odparzenia, należy dokładnie myć skórę przy pomocy delikatnego preparatu, starannie osuszyć oraz zabezpieczać kremami ochronnymi o lekkiej konsystencji.

Odleżyny to niebezpieczna dla zdrowia dolegliwość, która dotyka seniorów obłożnie chorych lub poruszających się na wózku inwalidzkim. Powstają, gdy na ciało wywierany jest długotrwały nacisk ograniczający przepływ krwi. Najczęściej pojawiają się na łopatkach, wzdłuż kręgosłupa, na małżowinach usznych, na potylicy, na kolanach, piętach czy kościach biodrowych. Osobę chorą przed odleżynami chroni regularna zmiana pozycji – w przypadku osób leżących należy to robić co 2 godziny. U osób na wózku ten czas jest krótszy – przekręcanie powinno się odbywać co 15 minut. Pościel oraz odzież chorego powinna być zawsze czysta. Istotne jest też dbanie o higienę osoby leżącej z odleżynami. Powinna być regularnie myta, a skórę seniora warto natłuścić zwykłą oliwką dla dzieci lub specjalnym kremem ochronnym. 

Pamiętaj, że pielęgnacja skóry seniorów nie zawsze musi być problematyczna! Wystarczy, że zatroszczysz się o regularną higienę skóry i dobierzesz odpowiednie kosmetyki.

Jak dbać o seniora zimą?

Sezon jesienno-zimowego to czas, kiedy trzeba szczególnie dbać o zdrowie seniorów. Organizm osoby starszej narażony jest na spadek odporności. Z pozoru niegroźna infekcja może szybko przekształcić się w groźną dla zdrowia chorobę. Dlatego w okresie jesienno-zimowym bardzo ważne jest, by kompleksowo zadbać o odpowiednie wsparcie seniora. 

Jak skutecznie dbać o seniora

Jednym z największych zagrożeń jest wychłodzenie organizmu (hipotermia). Jest to stan w którym temperatura ciała człowieka spada poniżej granicznych 36 stopni Celsjusza. We wczesnym stadium wychłodzenia można zaobserwować u seniora dreszcze (tzw. gęsią skórkę), osłabienie ramion i nóg, dezorientację, zawroty głowy. Ciężkie wychłodzenie, w trakcie którego temperatura może spaść nawet poniżej 28 stopni, jest związane z bezpośrednim zagrożeniem życia. Głównymi objawami są zaburzenie świadomości oraz brak wrażliwości na bodźce zewnętrzne. 

Zasadniczą przyczyną hipotermii jest narażenie organizmu na skrajnie niekorzystne warunki, zazwyczaj związane z niską temperaturą otoczenia. Szczególnie niebezpieczna jest zimna woda, zimny deszcz oraz wiatr, a także skrajnie niska temperatura powietrza. Jeżeli podejrzewasz, że u danej osoby wystąpiła  hipotermia, niezwłocznie zadzwoń po pogotowie ratunkowe.

Opiekun osoby starszej musi zwrócić szczególną uwagę na ubiór podopiecznego. Warto ubierać seniora oraz siebie na tzw. “cebulkę”, ponieważ równie niebezpieczne jest przegrzanie organizmu. Do podstaw ubioru zimą należy ciepła, nieprzemakalna kurtka, ocieplane obuwie oraz czapka zakrywająca uszy. Ochrona głowy to podstawa, ponieważ przez głowę ucieka najwięcej ciepła. Zaleca się nierezygnowanie z aktywności fizycznej. Krótkie spacery w zimowe dni korzystnie wpłyną na krążenie krwi podopiecznego oraz zapełnią czas wolny seniora. 

Niesprzyjająca pogoda, mroźne dni i brak słońca może negatywnie oddziaływać na zdrowie i samopoczucie osób w starszym wieku. 

Dieta seniora

Zbilansowana dieta ma wpływ na dobre samopoczucie i zdrowie osoby starszej. Podstawą powinny być dania rozgrzewające, bazujące na warzywach, kaszach oraz pełnoziarnistych składnikach. Warto postawić na zupy i kremy. W jadłospisie podopiecznego nie może zabraknąć także owoców. Zalecane jest przyjmowanie przez seniora ciepłych płynów, takich jak np. czarna herbata z cytryną, pomarańczą miodem oraz szczyptą przypraw (najlepsze będą imbir, goździki, cynamon, kurkuma). Nie dość, że taka mikstura dobrze smakuje to również szybko rozgrzeje zziębnięty organizm. Gdy senior jest przeziębiony, warto przygotować napar z imbiru, mięty, miodu i cytryny – działa on jak naturalny antybiotyk. Powinno się zrezygnować z alkoholu, ponieważ paradoksalnie sprawia on, że tracimy ciepło szybciej.

Postaw na witaminy

Należy zadbać, aby seniorowi nie zabrakło potrzebnych składników mineralnych. W okresie jesienno-zimowym powinniśmy postawić na  witaminę A, D i C. Warto ją suplementować (po uzgodnieniu z lekarzem), ale również wplatać ją do diety.

Witaminę A znajdziemy w marchewce, szpinaku, pomidorach i brokułach. Wpływa doskonale na witalność skóry, zapobiega powstawaniu plam i przebarwień.

Witaminę C znajdziemy m.in w: papryce, szpinaku, kalafiorze i cytrusach. Wpływa ona korzystnie na zwiększenie odporności. Dzięki obecności witaminy C skóra staje się promienna, nawilżona i wygładzona.

Witaminę D znajdziemy w rybach morskich, mleku i jajach kurzych. Niestety, zapewnienie właściwej ilości witaminy D wyłącznie w oparciu o produkty spożywcze jest niemożliwe. Warto postawić na całoroczną suplementację.

Sen

Podczas pełnowartościowego snu ciało najszybciej się regeneruje. Jest on niezbędny w walce z atakującymi wirusami. Jeżeli podopieczny jest przeziębiony, odpowiednia dawka snu postawi go szybciej na nogi. Wypoczęty senior to zdrowy senior!

W domu

Ogrzewanie pomieszczeń powoduje, że powietrze w domach i mieszkaniach jest suche. Powoduje to wysuszenie śluzówek, które są przyczyną kataru i suchego kaszlu oraz dróg oddechowych, co ułatwia drobnoustrojom przenikanie do organizmu. Warto w okresie zimowym kłaść wilgotne ręczniki na kaloryfer. Sposób ten pomoże zwiększyć wilgotność powietrza.

Jakie sposoby znacie na poprawienie odporności?

Niemiecki – lekcja 34. fiszki językowe – napoje

WODA

  • das Flaschenwasser – woda butelkowana
  • das Leitungswasser – woda z kranu
  • das Mineralwasser – woda mineralna
  • ein Mineralwasser mit Geschmack – woda mineralna smakowa
  • das Quellwasser – woda źródlana
  • das Trinkwasser – woda pitna
  • das Wasser – woda
  • Wasser mit Kohlensäure – woda gazowana
  • Wasser ohne Kohlensäure – woda niegazowana

HERBATA

  • der Beuteltee – herbata w torebkach
  • der Eistee – herbata mrożona
  • der Früchtetee – herbata owocowa
  • der Ingwertee – herbata imbirowa
  • der Kamillentee – herbata rumiankowa
  • der Kräutertee – herbata ziołowa
  • der Pfefferminztee – herbata miętowa
  • der Tee – herbata
  • der Teebeutel – torebka herbaty
  • grüner Tee – herbata zielona
  • loser Tee – herbata sypana
  • schwarzer Tee – herbata czarna
  • Teewasser aufsetzen – nastawić wodę na herbatę

KAWA

  • der Bohnenkaffee – kawa ziarnista
  • der Cappuccino – cappuccino
  • der Eiskaffee – kawa mrożona
  • der Espresso – espresso
  • der Instantkaffee – kawa rozpuszczalna
  • der Kaffee – kawa
  • Kaffee mit Sahne – kawa ze śmietanką
  • dünnen Kaffee – słaba kawa
  • nach dem Mittagessen einen Kaffee trinken – wypić kawę po obiedzie
  • den Kaffee süßen – słodzić kawę
  • der Malzkaffee – kawa zbożowa
  • der Milchkaffee – kawa biała
  • der Mokka – mokka
  • frisch aufgebrühter Kaffee – świeżo zaparzona kawa
  • schwarzer Kaffee – czarna kawa
  • starker Kaffee – mocna kawa
  • türkischer Kaffee – kawa po turecku
  • der Wiener Kaffee – kawa po wiedeńsku

NAPOJE BEZALKOHOLOWE

  • der Apfelsaft – sok jabłkowy
  • die Buttermilch – maślanka
  • der Fruchtsaft – sok owocowy
  • der Johannisbeersaft – sok porzeczkowy
  • der Kakao – kakao
  • die Limonade – lemoniada
  • die Milch – mleko
  • der Möhrensaft – sok z marchwi
  • die Orangeade – oranżada
  • der Orangensaft – sok pomarańczowy
  • der Saft – sok
  • der Schaumwein – wino musujące
  • das Tonic – tonik
  • der Traubensaft – sok winogronow

ALKOHOLE

  • das Bier – piwo
  • alkoholfreies Bier – piwo bezalkoholowe
  • dunkles Bier – piwo ciemne
  • helles Bier – piwo jasne
  • das Dosenbier – piwo w puszce
  • das Dunkle – piwo ciemne
  • das Helle – piwo jasne
  • das Ingwerbier – piwo imbirowe
  • der Dessertwein – wino deserowe
  • der Glühwein – wino grzane
  • der Rotwein – wino czerwone
  • der Süßwein – wino słodkie
  • der Wein – wino
  • eine Flasche Wein – butelka wina
  • halbtrockener Wein – wino półsłodkie
  • lieblicher Wein – wino półwytrawne
  • trockener Wein – wino wytrawne
  • der Weißwein – wino białe
  • der Alkohol – alkohol
  • der Brandy – brandy
  • der Champagnes – szampan
  • der Gin – gin
  • der Kognak – koniak
  • Gin Tonic – gin z tonikiem
  • der Likör – likier
  • der Porto – porto
  • der Punsch – poncz
  • der Rum – rum
  • der Shampus – szampan
  • der Sliwowitz – śliwowica
  • der Whiskey – whisky
  • der Wodka – wódka

  1. Es ist kalt heute, ich machen Ihnen einen heissen Tee. – Ale dziś zimno zrobię Pani/Panu gorącą herbatę.
  2. Ihnen war kalt draussen, ich machen ein wärmendes Getränk. – Zmarzłaś na dworze już robię rozgrzewający napój.
  3. Wollen wir einen Kaffee oder ein Tee trinken? – Wypijemy kawę czy herbatę?
  4. Meine zu betreuende Person trinkt gerne Orangensaft zum Frühstück. – Moja podopieczna do śniadania lubi sok pomarańczowy.
  5. Ich werde Ihnen einen traditionellen grünen Tee machen, er wird Ihnen beim Aufwärmen helfen. – Zaparzę tradycyjną zieloną herbatę, pomoże się Pani rozgrzać.
  6. Zum Kuchen möchten Sie einen schwarzen Kaffee oder Milchkaffee? – Do ciasta kawa czarna czy biała?
  7. Der Apfelsaft ist zu ende, kann ich Ihnen einen Orangensaft anbieten? – Sok jabłkowy się skończył, czy może być pomarańczowy?
  8. Wo steht die Mineralwasser Kiste? – Gdzie stoi skrzynka z woda mineralną?
  9. Sie müssen vielen trinken, ich werden Ihnen ein Glas Wasser geben. – Musi Pan dużo pić, naleję Panu szklanki wody.
  10. Wir sind nass geworden, ich werde Sie umziehen und Ihnen einen heissen Tee mit Honig und Ingwer vorbereiten. – Zmokłyśmy na spacerze, przebiorę Panią i przygotuję herbatę z miodem i imbirem.

Zapraszamy na kolejną lekcję już w najbliższy piętek.

Nowy twardy lockdown

Od 16 grudnia w Niemczech obowiązuje, tzw. “twardy lockdown”. Podczas wtorkowych obrad w Berlinie rząd federalny i rządy krajów związkowych zdecydowały się na przedłużenie go do 31 stycznia z powodu utrzymującej się wysokiej liczby zakażeń koronawirusem.  Zostaną także wprowadzone nowe obostrzenia, m.in. dotyczące kontaktów oraz ograniczeń w przemieszczaniu się. W życie mają one wejść najpóźniej 11 stycznia i będą trwały co najmniej do 31 stycznia.

Zasięgi w przemieszczaniu się 

W okręgach o dużej liczbe aktualnie zakażonych koronawirusem zostanie wprowadzony maksymalny zasięg przemieszczania się do 15 km wokół miejsca zamieszkania. Ograniczenie ma obejmować powiaty, w których w ciągu siedmiu dni występowało ponad 200 nowych zakażeń na 100 tys. mieszkańców.

Ograniczenia kontaktu 

Od 11 stycznia zostały wprowadzone większe restrykcje w ograniczeniu kontaktów. Członkowie jednego gospodarstwa domowego będą mogli spotykać się tylko z jedną osobą, nie tak jak to było dotychczas tj. maksymalnie z pięcioma osobami z innego gospodarstwa domowego. Władze niemieckie apelują o opuszczanie mieszkań tylko w przypadkach, gdy jest to niezbędne. 

Testy na COVID-19

Jak czytamy na portalu gov.pl: ” Najpóźniej od 11 stycznia 2021 r. wejdą w życie przepisy dotyczące dodatkowego testu przy wjeździe do Niemiec. Negatywny wynik testu przy wjeździe nie będzie automatycznie zwalniał z kwarantanny. W niektórych landach, taki test przy wjeździe może być wymagany już teraz. Aktualnie wymogi Instytutu Roberta Kocha spełniają testy PCR i szybkie testy antygenowe (czułość ≥ 80%, swoistość ≥ 97%). Wynik testu powinien być w jęz. angielskim, niemieckim lub francuskim. Szczegóły rozwiązań będą znane, gdy kraje związkowe opublikują nowe przepisy.”

11 stycznia w  poszczególne landy mogą wprowadzić nakaz wykonania drugiego Testu na Covid-19 już na terytorium Niemiec. Jego negatywny wynik pozwoli na zwolnienie z kwarantanny po 5-ciu dniach (nie musi odbywać kwarantanny 10-cio dniowej).

Zgodnie z decyzją, do 31 stycznia obowiązują dotychczasowe regulacje: zamknięte pozostają szkoły i przedszkola, restauracje, miejsca rozrywki, punkty usługowe. 

Za szczegółowe przepisy prawne, które wprowadzają dodatkowe ograniczenia, odpowiadają rządy krajów związkowych. Zalecamy na bieżąco śledzić strony internetowe rządów krajów związkowych.

Czy Niemcy w sylwestra piorą? – tradycje i zwyczaje noworoczne

Tegoroczny wieczór sylwestrowy i Nowy Rok będziemy obchodzimy nieco inaczej niż dotychczas. Zwykle w sylwestra spotykamy się z rodziną i przyjaciółmi w naszych domach lub uczestniczymy w dużych imprezach plenerowych. W Niemczech jedną z największych imprez plenerowych jest sylwester pod Bramą Brandenburską w Berlinie. Co roku gromadzi nawet milion uczestników. To kilka scen, namioty oraz stoiska z gastronomią. W tym roku koncerty odbędą się, ale bez publiczności. Wydarzenie zostanie transmitowane przez telewizję. W sylwestra i Nowy Rok kultywuje się różne tradycje, które mają zapewnić szczęście na kolejne 365 dni. Postanowiliśmy sprawdzić, jakie zwyczaje noworoczne mają nasi zachodni sąsiedzi. Z pewnością niektóre z nich będą dla Was zaskakujące! 

Świnka na szczęście

W Niemczech popularną tradycją sylwestrowo-noworoczną jest wręczanie swoim bliskim talizmanu w kształcie świnki (który w nowym roku przyniesie szczęście). Może ona być np. z marcepanu, czekolady lub porcelany. U naszych sąsiadów za symbol bogactwa i dobrobytu uważa się właśnie świnię. Świnka jest nie tylko obowiązkową dekoracją sylwestrowego stołu, ale też jednym z najbardziej pożądanych upominków. Często piecze się bułeczki, które mają kształt świńskiego ryjka i wręcza się najbliższym. W sylwestra można ofiarować figurkę biedronki, kominiarza, podkowę lub czterolistną koniczynkę, a szczęście w nowym roku Cię nie opuści. 

Rybia łuska w portfelu

W Polsce, aby zapewnić sobie finansowe bezpieczeństwo, w wieczór wigilijny wkładamy łuskę karpia do portfela. W Niemczech ta tradycja obchodzona jest 31 grudnia i tego dnia to właśnie dania z karpia należą do najczęściej serwowanych sylwestrowych potraw. Ta tradycja spotykana jest w domach, w których kultywowane są dawne zwyczaje. Gospodarze kładą łuski pod talerzami gości. Później należy je schować do portfela, by nigdy nie brakowało pieniędzy. Symbolem bogactwa są także soczewica i groch.

Sylwestrowe wróżby

Popularnym zwyczajem w niemieckich domach jest lanie wosku. Zabawa przypomina popularne andrzejkowe wróżby – płynny wosk wylewa się na zimną wodę i interpretuje powstałe kształty. Najbardziej pożądany jest kształt serca (oznacza miłość) oraz podkowy (oznacza szczęście w biznesie).

W sylwestra Niemcy nie piorą

31 grudnia w Niemczech, według tradycji, nakazana jest wstrzemięźliwość od prania i suszenia ubrań. Zwyczaj ten wywodzi się z germańskiej legendy. W noc sylwestrową Bóg wojny (Wodan) miał wędrować przez świat. Z obawy, by nie zaplątał się w suszące się ubrania, w ostatni dzień roku rezygnowano z prania.

Noworoczny seans filmowy

W ostatni dzień w roku Niemcy oglądają swój ulubiony film, który od 1972 roku jest wyświetlany w każdego sylwestra. Trwający kilkanaście minut skecz „Dinner for one” nakręcony został w 1963 roku przez północnoniemiecki oddział niemieckiej telewizji. Tekst skeczu został napisany przez brytyjskiego autora w latach 20-tych XX w. i wystawiany był z powodzeniem na różnych scenach w Wielkiej Brytanii. Jednak największy sukces odniósł właśnie u naszych zachodnich sąsiadów. Wyświetlają go prawie wszystkie możliwe kanały, a film ten nie ma dubbingu i puszczany jest zawsze w oryginalnej wersji językowej, czyli po angielsku.

Akcja toczy się w domku Miss Sophie, która świętuje swoje 90-te urodziny. W przygotowaniach pomaga jej lokaj James. Solenizantka zaprasza na kolację czterech znajomych, którzy jednak nigdy się nie pojawią, ale lokaj James wciela się w rolę gości, każdego z nich odtwarza i wychyla kolejne toasty za zdrowie jubilatki. 

Bieg sylwestrowy

Dość młodą tradycją niemiecką jest bieg sylwestrowy. Odbywa się 31 grudnia w wielu niemieckich miastach. W biegu każdy może wziąć udział, nie chodzi w nim o to kto jest najszybszy, ale o zabawę i najśmieszniejszy strój. Niestety w tym roku bieg został odwołany, ale warto zobaczyć na stronie (SPRAWDŹ) zdjęcia biegów z poprzednich lat. 

Poniżej znajdziecie sylwestrowy słowniczek, a tymczasem życzymy wszystkiego dobrego w Nowym Roku!

Słowniczek

  • das Silvester – Sylwester
  • die Silvesterfeier – Sylwester
  • das Fest – święto lub die Feier – święto
  • der Sekt – szampan
  • der Champagner – szampan
  • der Toast – toast
  • zum Wohl! – na zdrowie!
  • den Toast ausbringen – wznosić toast
  • das Kleid – strój
  • die Tracht – strój
  • der Vorsatz/die Vorsätze – postanowienie/postanowienia
  • die Neujahrsvorsätze – postanowienia noworoczne
  • der Knaller – petarda
  • das Glas – kieliszek

Einen guten Rutsch ins neue Jahr! – Wszystkiego dobrego w Nowym Roku!

Niemiecki – lekcja 33. Zwroty dla Opiekuna

Słownictwo i zwroty, które możesz usłyszeć w pracy.

  • die Körperpflege – pielęgnacja ciała
  • die Vollzeitpflege – opieka na pełny etat
  • die Nagel schneiden – Obcinać paznokcie
  • das Dekubitalgeschwür – odleżyna
  • die Anti-Dekubitus-Matratze – Materac przeciw odleżynom
  • der Umschlag – okład, kompres
  • die Krücke – Kule (do chodzenia)
  • der Rohlstuhl – wózek inwalidzki
  • zaehne putzen– myć zęby
  • waschen – myć
  • anziehen – ubierać
  • sich anziehen – ubierać się
  • ausziehen – rozbierać
  • sich kämmen – czesać się
  • rasieren – ogolić
  • schneiden– kroić
  • sich fühlen – czuć się
  • Das Haar kämen– uczesać włosy
  • Beim Essen helfen – pomagać przy jedzeniu
  • Windeln wechseln– zmieniać pieluchy
  • Die Urinpfanne reichen– podawać basen
  • Auf die Toilette bringen– zaprowadzić do toalety
  • Medikamente verteilen– podać lekarstwa
  • Zum Arzt bringen– zaprowadzić do lekarza
  • Im Haus helfen – pomagać w domu
  • Am Arm führen – prowadzić pod ramię
  • Etwas zum Trinken geben – podawać coś do picia

  • Ich wechsle Ihnen Pampers.– Zmienię Pani pampersa.
  • Legen Sie sich bitte auf die Seite.- Proszę odwrócić się na bok.
  • Ich helfe Ihnen beim Essen.– Pomogę Panu /i przy posiłku.
  • Richten Sie sich bitte auf. – Proszę się wyprostować.
  • Am Nachmittag gehe ich in die Apotheke. – Po południu idę do apteki.
  • Am Freitag fahren wir zum Arzt. – W piątek jedziemy do lekarza.

Es ist ungefähr 20 Minuten zu Fuß. – To jest około 20 minut piechotą .
Wir können schon gehen. – Możemy już iść.
In zwanzig Minuten kommt der Arzt. – Za 20 minut przyjdzie lekarz.
Augenblick, ich muss nur auf die Toilette. Das dauert nicht lange. – Chwila, muszę jeszcze do toalety. To nie potrwa długo.
Ich bereite Ihnen gleich das Frühstuck. – Przygotuję Pani (Panu) zaraz śniadanie.
Jetzt gehen wir schlafen. – Teraz idziemy spać.
Bald kommen Ihre Kinder. – Wkrótce przyjdą Pani (Pana) dzieci.
Um sechs Uhr kommt heute Ihre Tochter. – Dzisiaj o 6.00 przyjdzie Pani (Pana) córka.
Zweimal täglich kommt meine Tochter. – Dwa razy dziennie przychodzi moja córka.
Dreimal täglich nehmen Sie diese Tabletten ein. – Trzy razy dziennie bierze Pani (Pan) te tabletki.

Zapraszamy na następną lekcję w piątek.

Niemiecki – lekcja 32. Fiszki językowe – święta

Zapraszamy na ostatnią w tym roku lekcję języka niemieckiego. Przygotowaliśmy “krótki” słowniczek świąteczny. Zapraszamy

  • Der Adventskalender – kalendarz adwentowy
  • Der Advent – adwent
  • Die Adventszeit – czas adwentu
  • Der Adventskranz – wieniec adwentowy
  • Auspacken – rozpakować
  • Der Bonbon – cukierek
  • Die Bescherung – obdarowywanie się prezentami
  • Der Brauch – zwyczaj
  • Brennen – palić się
  • Der Christbaumschmuck – ozdoby choinkowe
  • Die Christbaumkugeln – bombka na choinkę
  • Das Christkind – dzieciątko Jezus
  • Der Christ – Chrystus
  • Das Englein – aniołek
  • Einsame Menschen einladen – zapraszać samotne osoby
  • Die Fichte – świerk
  • Das Fest – święto
  • Festlich – świąteczny
  • Feiern – świętować
  • Im Familienkreis feiern – świętować w rodzinnym kręgu
  • In fröhlicher Stimmung – w radosnym nastroju
  • Die Glocke – dzwon
  • Die Glocken – dzwonki
  • Die Glaskugel – bombka
  • Der Glühwein – grzane wino
  • Das Geschenk – prezent
  • Die Geschenke kaufen – kupować prezenty
  • Die Geschenke verteilen – rozdawać prezenty
  • Die Geburt Jesu – narodzenie Jezusa
  • Zum Gottesdienst gehen- iść na mszę
  • Gratulieren- składać życzenia, gratulowaćDas Holz – drzewo
  • Der Heilige Abend / der Heiligabend – Wigilia
  • Das Geschenk – prezent
  • Das Krippenspiel – jasełka
  • Der Karpfen – karp
  • Die Kerze – świeczka
  • Die Krippe – szopka
  • Die Kerze anzünden – zapalać świeczkę
  • Die Lichterkette – lampki
  • Leuchten – świecić się
  • Der Lebkuchen – piernik
  • Die Lichterketten – światełka choinkowe
  • Die Mitternachtsmette – pasterka
  • Die Mette – pasterka
  • Die Mandel – migdał
  • Die Mitternacht – północ
  • Der Mohnkuchen – makowiec
  • Zur Mette gehen – iść na pasterkę
  • Die Mistel – jemioła
  • Das Neujahr – Nowy Rok 
  • Der Nikolaus – Mikołaj
  • Die Nuss – orzech
  • Nationalgerichte servieren – podawać narodowe potrawy
  • Die Oblate – opłatek
  • Die Oblate teilen – dzielić się opłatkiem
  • öffnen – otwierać
  • Pfefferkuchen backen – piec pierniki
  • Die Plätzchen – ciasteczka
  • Die Rosine – rodzynka
  • Die Rute – rózga
  • Die Rübensuppe – barszcz czerwony
  • Das Rentier – renifer
  • Der Stern – gwiazda
  • Schmücken – ozdabiać
  • Sich auf die Festtage freuen – cieszyć się z nadchodzących świąt
  • Die Schneeflocken – płatki śniegu
  • Die Schneeflocke – płatek śniegu
  • Die Stimmung – nastrój
  • Die Schlitten – sanki
  • Der Schneemann – bałwan
  • Den Schneemann bauen – lepić bałwana
  • Die Süßigkeiten – słodycze
  • Der erste Stern am Himmel – pierwsza gwiazda na niebie
  • Sauerkraut mit Pilzen – kwaszona kapusta z grzybamiSich an den Tisch setzen – siadać do stołu
  • Die Tanne – jodła
  • Der Tannenzweig – gałązka jodły
  • Der Tannenbaum – choinka (jodła)
  • Die Tradition – tradycja
  • Die Torte backen – piec tort
  • Den Tannenbaum schmücken – ozdabiać choinkę
  • Die Vorweihnachtsstimmung – nastrój przed Bożym Narodzeniem
  • Die Verwandten einladen – zaprosić krewnych
  • Verzieren – przyozdobi
  • Der Weihnachtsbaum – choinka
  • Den Weihnachtsbaum schmücken – stroić choinkę
  • Die Weihnachtsbaumkugeln – bombka na choinkę
  • Die Weihnachtsgrüße – życzenia świąteczne
  • Das Weihnachten – Boże Narodzenie
  • Das Weihnachtsfest – święto Bożego Narodzenia
  • Die Weihnachtskrippe – szopka
  • Die Weihnachtsoblate teilen – dzielić się opłatkiem
  • Der Weihnachtsmann – Mikołaj
  • Das Weihnachtsgebäck – wypieki świąteczne
  • Der Weihnachtsschmuck – ozdoby świąteczne
  • Das Weihnachtslied – kolęda
  • Die Weihnachtslieder singen – śpiewać kolędy
  • Der Weihnachtsmarkt – kiermasz przed Bożym Narodzeniem
  • Der Weihnachtsmarkt – kiermasz świąteczny
  • Den Weihnachtsmarkt besuchen – odwiedzić jarmark bożonarodzeniowy
  • Die Weihnachtsmesse – pasterka
  • Der Weihnachtsstollen – strucla bożonarodzeniowa
  • Der Wunschzettel – lista prezentów
  • Zum Gottesdienst gehen – iść na mszę

Zapraszamy na następną lekcję w piątek. 

Co zobaczymy na wigilijnym stole u podopiecznego?

U naszych zachodnich sąsiadów Boże Narodzenie obejmuje trzy dni: Wigilię, pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia i drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia. Święta są obchodzone w gronie rodziny i najbliższych. Wieczór wigilijny odbywa się w zaciszu domowym. W chrześcijańskich rodzinach, po uczestnictwie w Mszy Świętej, zapala się świece na choince i rozpoczyna uroczystą kolację. Tego dnia w niemieckich domach podawana jest zazwyczaj sałatka kartoflana. 24 grudnia to dzień wypełniony ostatnimi przygotowaniami do świąt.

W Niemczech nie ma pasterki, a na nabożeństwo chodzi się po południu. Po przyjściu z kościoła zaczyna się uroczysta kolacja. Przy stole nie znajdziemy dodatkowego miejsca, a życzenia składa się bez opłatka. Pod każdym talerzem schowana jest moneta, której obecność ma zapewnić rodzinie dostatek przez cały rok. Dzieci nie muszą czekać do pierwszej gwiazdki, a prezenty nie znajdują się pod choinką, lecz układane są na stole.

Ulubionymi potrawami są pieczona gęś, kaczka, indyk, dziczyzna oraz dania na bazie kapusty (kiszonej i świeżej). Najsłynniejszym ciastem bożonarodzeniowym jest strucla – ciasto drożdżowe z dużą ilością bakalii przede wszystkim rodzynek. Stałym punktem Świąt Bożego Narodzenia jest rodzinne muzykowanie i śpiewanie kolęd.

Czy wiesz, że:

  • Najstarszy jarmark bożonarodzeniowy jest organizowany w Saksonii od 1434 roku.
  • Na choince wiesza się bombki w kształcie ogórka. Osoba, która znajdzie ją jako pierwsza, otrzymuje dodatkowy prezent.
  • kolęda „Cicha noc” została napisana w języku niemieckim przez Franza Xaviera Grubera. Do tej pory przetłumaczono ją na ponad 300 języków.

Słowniczek:

  • Ein frohes und besinnliches Weihnachtsfest! – Wesołych, nastrojowych Świat Bożego Narodzenia!
  • Fröhliche Weihnachten und einen guten Rutsch ins Neue Jahr. – Radosnych Świąt Bożego Narodzenia i Szczęśliwego Nowego Rok.
  • Alles Gute im neuen Jahr. – Wszystkiego dobrego w Nowym Roku.
  • Frohes neues Jahr. – Szczęśliwego Nowego Roku.
  • Alle Deine Träume sollen im kommenden Jahr in Erfüllung gehen. – Aby w przyszłym roku wszystkie Twoje marzenia się spełniły.
  • Frohe Weihnachten. – Wesołych Świąt.

Frohe Weihnachten