Autor: Natalia

Demencja, również znana jako otępienie starcze, to zespół objawów spowodowanych zmianami zachodzącymi w mózgu. Charakteryzuje się zmniejszaniem się sprawności umysłowej i poznawczej, które wynika ze zmian powstałych w mózgu. Termin pochodzi od łacińskiego dementia i dosłownie oznacza „bez rozumu”. U chorych dochodzi do upośledzenia funkcji intelektualnych: problemów z pamięcią, spowolnienia myślenia, zdolności orientacji oraz różnego rodzaju zaburzeń zachowania. Chory może również całkowicie zmienić sposób myślenia. Warto mieć świadomość, że pod pojęciem demencji kryje się tak naprawdę wiele różnych jednostek chorobowych, takich jak: Alzheimer, Parkinson czy choroba Picka. Szacuje się, że na demencję choruje około 400 tys osób, a częstość występowania choroby rośnie z wiekiem (choruje nawet 25% osób po 85. roku życia).

Różnica między zapominaniem a demencją

Z pewnością nie raz zdarzyło Ci się zostawić parasolkę w autobusie czy zapomnieć o urodzinach kogoś bliskiego. U osób starszych bardzo często Jednak u osób w dojrzałym wieku problemy z pamięcią są bardziej powszechne, jednak nie zawsze oznaczają one demencję.

Więc czym więc różni się zapomnienie od demencji?

Osoba chora nie tylko zapomina zabrać parasola z autobusu, zapomni nawet, że w nim jest. Charakterystyczne dla osób chorych na otępienie starcze jest, że zapominają nazwiska swoich bliskich, nie rozpoznają ich oraz mylą osoby. Mimo,że osoby chore na demencję nie pamiętają co robiły wczoraj, bardzo lubią za to mówić o przeszłości, którą przypominają sobie zwykle bez problemu (przynajmniej w początkowych etapach demencji).

Demencja starcza – objawy

Demencja starcza to zbiór objawów o charakterze psychicznym, które nie pozwalają pacjentowi normalnie funkcjonować. Pogłębiają się one wraz z postępowaniem choroby. Najbardziej powszechnym objawem demencji są zanik pamięci. Inne objawy demencji to w szczególności:

• trudności w nabywaniu i zapamiętywaniu nowego materiału – powtarzanie tych samych treści, gubienie przedmiotów, zapominanie o bieżących wydarzeniach, które miały już miejsce lub o umówionych spotkaniach, incydenty zagubienia w znanej przestrzeni, trudności w zrozumieniu obrazów i relacji przestrzennych (np. podopieczny często pyta, gdzie jest jego kawa);
• zanik umiejętności właściwej oceny sytuacji i podejmowania decyzji – trudności w zrozumieniu możliwości pojawienia się niebezpieczeństwa, podejmowaniu decyzji, planowaniu, wykonywaniu złożonych zadań, gospodarowaniu pieniędzmi (np. podopieczny uważa, że jest lato mimo, że za oknem jest zima);
• zaburzenia funkcji wzrokowo-przestrzennych – niemożność rozpoznawania twarzy czy przedmiotów codziennego użytku, trudności w wykonywaniu codziennych czynności (np. podopieczny sprawia wrażenie jakby dany przedmiot widział pierwszy raz);
• deficyty w zakresie funkcji językowych – przekręcanie znaczenia słów, stosowanie wyrażeń o zupełnie innym znaczeniu, problem z doborem słów, błędy w czytaniu i w piśmie (np. podopieczny ma problem z ułożeniem zdania).

Demencja – poziomy otępienia

Wyróżnia się 3 poziomy otępienia (uwzględniające uszczegółowienie ciężkości poszczególnych zaburzeń): lekkie, umiarkowane, głębokie. Poszczególne etapy różnią się między sobą objawami oraz ich nasileniem.

Otępienie lekkie

Chory przede wszystkim ma problemy z pamięcią, nie jest sobie w stanie przypomnieć imion najbliższych osób oraz zdarza mu się również zapominać o umówionych spotkaniach. Występujące zaburzenia różnych procesów poznawczych mogą wpłynąć na problemy w przetwarzaniu i zapamiętywaniu. Ponadto zdania wypowiadane przez osobę dotkniętą demencją nie zawsze mają sens, ponieważ chorzy zapominają znaczenia poszczególnych słów. W początkowym stadium otępienia u około 70-90% chorych występują zmiany nastroju objawiającym się: drażliwością, wahaniem, obniżonym nastrojem i zaburzeniami emocjonalnymi, a rzadziej stanem depresyjnym.

Otępienie umiarkowane

W drugim etapie choroby problemy z pamięcią jeszcze bardziej się nasilają. Chory nie jest sobie w stanie przypomnieć, co robił dzień wcześniej. Otępienie umiarkowane charakteryzują trudności w wykonywaniu podstawowych obowiązków życiowych, takich jak ubieranie się, spożywanie posiłków czy utrzymywanie higieny osobistej. Chory zaczyna bać się znanych głośnych dźwięków (np. klakson, szczekanie psa). Aktywność chorego jest krótkotrwała i gwałtowna – trudno przewidzieć jego kolejne ruchy. Zdarzają się zaburzenia równowagi, a także przykurcze mięśni. Niemal połowy chorych na tym etapie rozwoju demencji doświadcza najczęściej objawów psychotycznych do których zalicza się: omamy (wzrokowe i słuchowe), urojenia (ksobne, prześladowcze), zespół błędnego rozpoznawania (rozmawianie z lustrem lub z TV).

Otępienie głębokie

Trzeci etap, przebiega u chorych najciężej. Demencja całkowicie przejmuje kontrolę nad życiem chorego,  jest on całkowicie zależny od innych osób. Wymaga całodobowej opieki i pielęgnacji. Traci on kontakt z otoczeniem oraz innymi osobami – nie poznaje on swoich najbliższych. Zaburzenia te mogą doprowadzić do urojeń i paranoi. Na tym etapie chory często nie potrafi sam siadać czy jeść. Nie jest w stanie przekazać konkretnej informacji.

Demencja – leczenie

Demencja starcza u każdego rozwija się w sposób indywidualny – u niektórych pacjentów jest to kilka, a nawet kilkanaście lat, a u innych objawy postępują bardzo szybko. Demencja jest chorobą nieuleczalną. Nie ma lekarstwa, które mogłoby pomóc lub powstrzymać postęp choroby. Leczenie demencji polega przede wszystkim na łagodzeniu jej objawów i poprawie jakości życia chorego.

Demencja odnosi się do utraty pamięci oraz innych zdolności intelektualnych. Jest to poważna choroba, która bardzo szybko może zmienić nasze życie. Opiekując się osobą chorą na demencję bardzo ważna jest cierpliwość i zrozumienie, że zachowanie osoby chorej nie jest spowodowane jej złymi intencjami, a procesem chorobowym. Nie należy kłócić się z podopiecznym i udowadniać, że nie ma on racji. Warto zwracać się do chorego miłym, spokojnym głosem i spróbować odwrócić jego uwagę od czynników które wywołuje negatywne emocje.

Ponad 80% naszych Opiekunek i Opiekunów uważa, że język niemiecki jest ważny w tym zawodzie. Ale jak wygląda to w praktyce? Czy brak znajomości języka niemieckiego jest barierą do podjęcia pracy w opiece na terenie Niemiec? Jaki poziom znajomości języka jest wymagany? Czy osoba, która nigdy nie uczyła się niemieckiego, będzie miała możliwość wyjazdu? Na wszystkie te pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.

Praca Opiekunki/Opiekuna osób starszych w Niemczech cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Możliwość podjęcia legalnego zatrudnienia, stałej pracy oraz uzyskania atrakcyjnego wynagrodzenia to perspektywa, która zachęca coraz więcej pań i panów. Warto jednak pamiętać, że opieka nad osobą starszą lub chorą wymaga dużo poświęcenia oraz cierpliwości. Cechami jakimi musi charakteryzować się Opiekun lub Opiekunka to przede wszystkim wrażliwość, empatia, odpowiedzialność, umiejętność radzenia sobie ze stresem oraz komunikatywność. Do istotnych zalet Opiekunki/Opiekuna zaliczymy też niewątpliwie ciepło i serdeczność, którymi dana osoba potrafi obdarzyć swojego podopiecznego. To wszystko sprawia, że senior czuje się w naszym towarzystwie komfortowo. Niebywałymi atutami są również umiejętności językowe. Pozwala to nie tylko swobodnie porozumiewać się z podopiecznymi, ale i podnosi poziom pewności siebie oraz dobre samopoczucie samej Opiekunki czy Opiekuna podczas pobytu na zleceniu. Oczywiście język niemiecki nie musi być na bardzo wysokim poziomie, ale dla własnego komfortu warto znać go na poziomie przynajmniej komunikatywnym.

Komunikatywny czyli jaki?

Nie od dziś wiadomo, że o wiele łatwiej jest znaleźć pracę za granicą, jeśli posługujemy się rodzimym językiem kraju, do którego się udajemy. W tym przypadku jest to język niemiecki. W opiece nikt nie będzie wymagał od Ciebie perfekcyjnej znajomości czasów czy struktur gramatycznych. Nie sposób także nauczyć się wszystkich powszechnie stosowanych fraz i zwrotów w obcym języku. Złotym środkiem natomiast będzie zbudowanie bazy podstawowego słownictwa oraz znajomość podstaw gramatycznych w takim stopniu, aby zrozumieć osoby trzecie oraz z łatwością przekazać im najważniejsze informacje. Im lepsza znajomość języka, tym większe możliwości związane z wyjazdem. To także większa swoboda wykonywania zawodu, jak i większe możliwości zarobku.

Bez wątpienia głównym atutem płynącym ze znajomości języka obcego jest efektywna komunikacja werbalna w relacji opiekun-senior. Pozwala to na lepsze zrozumienie potrzeb podopiecznego oraz daje możliwość trafniejszego zaaranżowania czasu wolnego z seniorem. Oprócz samych aspektów związanych z relacjami opiekun-senior, znajomość języka przynosi wiele korzyści w różnych sytuacjach, takich jak zakupy w pobliskim sklepie lub aptece czy też wizyty u lekarza. Równie mocno umiejętności językowe ułatwią kontakt z rodziną seniora, która nieraz oddalona jest nawet o kilkaset kilometrów.

W jaki sposób uczyć się języka niemieckiego?

Wyjazd bez znajomości języka obcego wiąże się z dużym stresem oraz często wyraźnie zmniejsza komfort pracy. Wiele początkujących Opiekunek i Opiekunów zastanawia się, od czego zacząć przygodę z nowym językiem. Pierwsze kroki są najtrudniejsze – od czego zacząć, z jakich materiałów korzystać, jak często się uczyć, a także jak otoczyć się językiem, skoro jeszcze nie wyjechaliśmy? Są to najczęściej pojawiające się pytania u osób, które chcą nauczyć się nowego języka.

Nauka języka obcego wymaga czasu oraz systematyczności. Dla osób, które mają problemy podczas samodzielnej nauki lub potrzebują kogoś, kto poprowadzi ich przez cały proces, dobrym rozwiązaniem są szkoły językowe lub indywidualne zajęcia z lektorem. Dzięki czemu przez cały cykl nauki jest przy nas trener językowy, od którego uzyskamy odpowiedź na nurtujące nas pytania i wątpliwości. Jeśli mieliśmy dotychczas styczność z językiem niemieckim, ale pamiętamy pojedyncze słówka oraz podstawowe zasady gramatyki. Warto wykupić kilka lekcji z nauczycielem lub zapisać się na intensywny kurs (dużo godzin w krótkim czasie). Pozwoli to na rozszerzenie i pogłębienie wiedzy oraz zdobycie podstawowych umiejętności, które w większości przypadków wystarczą do swobodnej komunikacji. Dla osób, które wolą uczyć się samodzielnie, pomocne będą liczne materiały dostępne w Internecie. Często są to nawet darmowe lekcje lub kursy. Równie efektywnym narzędziem do nauki języka obcego są aplikacje językowe. Większość aplikacji występuje w bezpłatnej wersji, chociaż zdarzają się także płatne, aczkolwiek nie są to duże kwoty w skali miesiąca. Cenę subskrypcji można porównać do ceny jednej czy dwóch dużych kaw na mieście. Jako dodatkowe wsparcie warto wykorzystać też książki oraz słownik. Doskonałą metodą do nauki języka obcego jest słuchanie radia, oglądanie filmów, czytanie artykułów. Na samym początku warto pamiętać również o tradycyjnych fiszkach ze słówkami w języku obcym, które możemy powtarzać w każdej wolnej chwili.

Czy wiesz, że…

W SenioVita wspieramy Opiekunki/Opiekunów w rozwijaniu swoich umiejętności językowych, dlatego raz w tygodniu (w każdy piątek) publikujemy fiszki językowe, które są dostępne na naszym oficjalnym profilu na Facebook’u.

Nie najważniejszy, ale równie ważny.

Znajomość języka niemieckiego przynosi wiele korzyści (między innymi swobodną komunikację z podopiecznymi), ale także ułatwia poznanie potrzeb seniorów, którymi się opiekujemy. Ponadto komunikatywne posługiwanie się językiem obcym pozwala na większą swobodę w czynnościach codziennych. Czujemy się o wiele pewniej w nowych miejscach oraz szybciej nawiązujemy nowe kontakty. Co ciekawe, nauka języków obcych skutecznie wpływa na poprawę pamięci krótko- i długotrwałej!

Co najważniejsze, na naukę języka obcego nigdy nie jest za późno! Mogą nauczyć się go zarówno osoby młodsze, jak i starsze. 🙂

Organizacja czasu wolnego dla seniorów jest bardzo ważna i odgrywa istotną rolę w strukturze jego dnia. Warto podkreślić, że wiele aktywności dostarcza nie tylko rozrywkę, ale także pozytywnie wpływa na poprawę sprawności fizycznej i psychicznej podopiecznych. Dostajemy od Was liczne wiadomości z zapytaniem o pomysły na aktywizację oraz umilenie czasu wolnego Waszym seniorom. Zajęcia i aktywności powinny być dopasowane do ich stanu zdrowia, zainteresowań oraz nawyków. Szczególnie należy dać im możliwość robienia tego, co dawniej sprawiało im przyjemność. W odpowiedzi na Wasze prośby, wybraliśmy kilka inspiracji.

Ruch to zdrowie

Bardzo ważne jest, aby zapewnić ruch dla naszego podopiecznego (o ile ewentualne schorzenia na to pozwalają). Aktywność fizyczna uznawana jest za jeden z ważniejszych czynnik determinujący stan zdrowia (fizyczny i psychiczny) człowieka. Ponadto zajęcia ruchowe łagodzą dolegliwości bólowe, poprawiają zakres ruchomości w poszczególnych stawach, zwiększają odporność organizmu, ułatwiają zasypianie, a także przeciwdziałają rozwojowi chorób, m.in. cukrzycy, osteoporozy czy depresji. 

Jaką aktywność wybrać dla seniora? Możliwości mamy wiele, chociażby proste ćwiczenia gimnastyczne w mieszkaniu lub w ogrodzie, jak również spacery na świeżym powietrzu. W pierwszym przypadku można ułożyć prosty plan ćwiczeń dla seniora (najlepiej po konsultacji z fizjoterapeutą), które nie będą obciążały jego organizmu, np. skłony, wymachy, ćwiczenia rozciągające.

Trening pamięci

Czas wolny seniora można wykorzystać na aktywności podtrzymujące jego sprawność intelektualną oraz poprawę pamięci. Część z nich podopieczny może wykonywać samodzielnie, a część przy Twojej pomocy. Łamigłówki, które senior może rozwiązywać sam to krzyżówki, wykreślanki, sudoku czy stawianie pasjansa. Sposobem na spędzenie czasu wspólnie są oczywiście różnego rodzaju gry planszowe oraz karciane. Do najpopularniejszych zaliczamy warcaby, “chińczyka”, domino czy Rummikub. Najprostszą formą zabawy przy użyciu talii kart jest popularna „wojna”, a jeśli możemy pozwolić sobie na bardziej skomplikowaną grę, warto postawić na “makao” lub “remika”. Zaawansowane gry nie sprawdzą się jednak u podopiecznego z demencją. Zbyt trudne krzyżówki lub łamigłówki mogą wzbudzić niepotrzebną frustrację u seniora. W tym przypadku sprawdzą się duże puzzle, kolorowanki, wykreślanki dla dzieci oraz “Memory”.

Prace manualne

Wiele seniorów ma lub miało różnego rodzaju pasje, które warto odświeżyć. Można podpytać rodzinę, czym zajmował się podopieczny w przeszłości, co szczególnie lubił robić. Warto pomóc podopiecznemu w wykonywaniu tych zajęć. Wiele starszych pań lubi robić na drutach, szydełkować, a panowie majsterkować. Prace manualne ćwiczą koncentrację i kreatywność.

Muzyka

Muzyka nie tylko poprawia koncentrację, ale również łagodzi frustrację i złość. Słuchanie utworów z lat młodości, przyczynia się do poprawy pamięci. Muzyka efektywnie oddziałuje na osoby chore na demencję czy Alzheimera oraz wpływa terapeutycznie na samopoczucie seniora. Jak to mówią, muzyka jest dobra na wszystko.

Rozmowa

Zazwyczaj każda tematyka do rozmowy jest dobra, starsze osoby najchętniej wracają myślami do przeszłości. Wyciągnij album ze zdjęciami, zachęć podopiecznego do wspomnień. Porozmawiajcie o przeszłości, dzieciństwie, szkole, małżeństwie, dzieciach, czy o dawnych zainteresowaniach seniora. Rozmowa zbliży Cię do podopiecznego i przy okazji poćwiczyć jego pamięć. Jeśli senior nie chce się otworzyć, możesz zacząć od pokazania mu swoich zdjęć na telefonie i opowiedzenia o swojej rodzinie.

Telewizor

Oglądanie telewizji to najczęściej wybierany rodzaj “aktywności“ wśród seniorów. Warto namówić seniora na inną formę spędzania czasu. Możesz wybrać coś z rozwiązań zaproponowanych wyżej. Nie oznacza to jednak, że należy zrezygnować całkowicie z oglądania telewizji. Wielu seniorów lubi słuchać wiadomości, bądź też jest przywiązanych do swoich ulubionych seriali. Staraj się w rozmowie z nim poruszać wątki z serialu lub główne tematy wiadomości, jest to dobre ćwiczenie na pamięci.

Wszelkiego rodzaju animacja czasu wolnego seniora ma na celu pobudzenie jego kreatywnego myślenia. Sprawny umysł wpływa zarówno na bardziej efektywne funkcjonowanie w życiu codziennym, jak i na ogólny stan zdrowia, dlatego że to właśnie mózg steruje całym organizmem. Regularne gry z podopiecznym stymulujące mózg korzystnie wpływają na pamięć oraz samopoczucie seniora.

Wszystko gotowe, dokumenty przygotowane, data wyjazdu już znana. Nadszedł czas, by skompletować zawartość swojej walizki. Co do niej spakować? To pytanie zadają sobie wszyscy Opiekunowie, którzy pierwszy raz wyjeżdżają do pracy za granicę. Nasze SenioVitowe Opiekunki zdradziły nam swoje sprawdzone triki na to, co warto zabrać ze sobą na zlecenie, a co zostawić w domu. Zapraszamy na nasz krótki niezbędnik “Co do walizki”.

Dokumenty

Jedna z najważniejszych i najczęściej wymienianych rzeczy przez nasze Opiekunki to oczywiście dokumenty. Nie ważne, czy jedziemy na cztery tygodnie czy na osiem, zawsze trzeba mieć przy sobie dowód osobisty, paszport, kartę do banku, prawo jazdy (o ile posiadamy). Wskazane jest, aby zabrać ze sobą również drobną sumę pieniędzy w tamtejszej walucie na drobne wydatki oraz bilon do toalety, który może przydać się podczas podróży. Przydatny jest także spis najważniejszych numerów telefonów, w tym do koordynatora ze swojej firmy. Warto przygotować sobie mały blankiet wielkości wizytówki bądź karty płatniczej z odnotowanymi inicjałami ICE („w razie wypadku”) poprzedzającymi wybrane przez nas osoby do kontaktu. Prawidłowe oznaczenie to: ICE1, ICE2, ICE3 + imię + nazwisko + numer telefonu. Tak zapisane kontakty należy trzymać w portfelu.

ICE  to numer telefonu osoby, do której odpowiednie służby zadzwonią w razie wypadku, jeśli sami nie będziemy w stanie tego zrobić.

Apteczka

Pamiętaj, aby zabrać ze sobą swoje farmaceutyki. Jeśli przyjmujesz określone leki na stałe, zabierz je ze sobą. Z wyprzedzeniem warto skonsultować swój wyjazd z lekarzem oraz odpowiednio wcześniej zrealizować wydane recepty. Jeśli cierpisz na choroby medyczne, spakuj również niezbędną dokumentację medyczną, aby w razie konieczności konsultacji lekarskiej móc przedstawić historię choroby. Do apteczki spakuj również leki przeciwbólowe, leki na przeziębienie, płyn antybakteryjny oraz podstawowe środki opatrunkowe (plastry, bandaż, gaza). Obecnie wyjeżdżając na zlecenie warto zabrać ze sobą kilka sztuk rękawiczek jednorazowych maseczek ochronnych oraz płyn do dezynfekcji. Wyjeżdżając z SenioVitą otrzymujesz pełen zestaw bezpiecznego Opiekuna, (szczegóły w tym artykule).

Komputer, telefon, zapasowa ładowarka

Spakuj telefon i pamiętaj, aby zadbać o włączenie roamingu u operatora oraz sprawdź ceny połączeń do Polski. SenioVita poleca zakupienie karty u niemieckiego operatora. Zmniejszy to koszty opłat za połączenia wychodzące. Warunkiem koniecznym jest to, by telefon był bez sim-locka. Takie rozwiązanie jest zdecydowanie bardziej opłacalne przy dłuższym pobycie na zleceniu. Jeśli u podopiecznych będzie zapewnione połączenie z Internetem, warto zabrać ze sobą laptopa lub tablet. Rozmowa z bliskimi przez Skype’a lub WhatsApp’a zminimalizuje koszty związane z połączeniami do Polski. Pamiętaj o zabraniu wszystkich ładowarek do urządzeń elektrycznych.

Wszystko, co ułatwi komunikację

Dla własnego komfortu zabierz słownik lub rozmówki polsko-niemieckie, które zawierają najpopularniej zwroty w tym języku. Bardzo dobrą metodą do nauki języka niemieckiego są również tradycyjne fiszki ze słówkami, które w wygodny sposób można przeglądać, np. w drodze na zlecenie.

Odzież, obuwie

Przed spakowaniem walizki sprawdź prognozowaną pogodę w miejscu, do którego jedziesz na zlecenie. Klimat niewiele różni się od tego w Polsce, ale zmierzając do zachodniej części Niemiec można spotkać się z nieco innymi warunkami atmosferycznymi, niż u nas. Przede wszystkim spakuj wygodne obuwie i ubrania. Warto dobrać odzież według kompletów. Na wyjazd czterotygodniowy w zupełności wystarczy 5 zestawów przeznaczonych do pracy. Dodatkowo może przydać się strój bardziej formalny – 2 takie zestawy posłużą nam np. przy wizytach lekarskich z podopiecznym lub przy ewentualnych spotkaniach z Opiekunkami z okolicy. Oczywiście w walizce nie może zabraknąć piżamy, bielizny oraz kosmetyczki. Opiekunki wspominają również o tym, że zabierają z domu swoje ręczniki. Pamiętaj, aby zabrać dodatkową torebkę oraz plecak, który przyda się przy wyjściach na zakupy. Tak przygotowane zestawy pozwolą Ci zaoszczędzić dużo miejsca w walizce. 🙂 Warto pamiętać, że na miejscu znajdują się sklepy, w których spokojnie zaopatrzysz się w podstawowe produkty oraz przedmioty codziennego użytku, które niekoniecznie musisz przywozić ze sobą.

Coś do umilenia czasu wolnego

Dobrze zabrać ze sobą coś, co pomoże nam zrelaksować się w czasie wolnym. Dobra książka, ulubiona płyta, krzyżówki, sudoku, wybierz kilka rzeczy które pomogą wypocząć Ci po pracy. Jeżeli zostało Ci jeszcze trochę wolnego miejsca w walizce, zabierz ramkę ze zdjęciami lub swój ulubiony kubek do kawy, co pozwoli zmniejszyć tęsknotę za domem.

Mamy nadzieję, że nasz mini przewodnik “co do walizki” pomoże CI w przygotowaniach do wyjazdu. Pamiętajcie, aby zabrać ze sobą pozytywne nastawienie i dobry humor. 🙂

Parkinson należ do chorób układu nerwowego. Sukcesywnie wyłącza osobę chorą z aktywnego życia codziennego. Częściej występuje u mężczyzn i rozpoczyna się zwykle między 50-60. rokiem życia. Zdarza się natomiast, że ze względu na uwarunkowania genetyczne choroba występuje rodzinnie i pojawia się już w młodym wieku. Wczesne wykrycie pozwala na spowolnienie jej postępu.

Czym jest choroba Parkinsona?

Parkinson jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego przejawiającą się spowolnieniem ruchowym, drżeniem kończyn i sztywnością mięśni. Nazwa choroby pochodzi od londyńskiego lekarza Jamesa Parkinsona, który w 1817 roku jako pierwszy rozpoznał i opisał powyższe dolegliwości.  

Szacuje się, że na Parkinsona choruje ponad 90 tys. Polaków, a co roku przybywa ok. 4-8 tys. nowych przypadków tej choroby. Zdaniem ekspertów w przyszłych latach, w skutek starzenia się społeczeństwa, liczba ta będzie się zwiększać.

Początkowe objawy

Objawy choroby narastają powoli i stopniowo w ciągu kilku lat. Początkowe symptomy wskazujące na to, że w niedalekiej przyszłości w organizmie może rozwinąć się choroba to:

• zaburzenie węchu – pojawia się nawet kilkanaście lat przed pojawieniem się objawów szczególnych dla tej choroby,
• zaburzenia snu,
• zaparcia,
• osłabienie,
• zmęczenie,
• spowolnienie ruchowe,
• silne bóle ręki często rozpoczynające spowolnienie i drżenie kończyny. (zaczynają się nierzadko w obrębie barku i często mylone są z bólami korzeniowymi).

Często chorzy wiążą te objawy z reumatyzmem lub wiekiem. Oczywiście wymienione wyżej symptomy mogą nie być powiązane z Parkinsonem, ale nie warto ich lekceważyć

Klasyczne objawy choroby

Najczęściej choroba zostaje rozpoznana, gdy jest już w zaawansowanym stadium, na skutek czego występują jeden lub kilka następujących symptomów:

• pogorszenie sprawności – ruchy ręki lub nogi (najczęściej po jednej stronie ciała) stają się zwolnione, mniej zgrabne, pojawia się uczucie sztywności mięśni, występują zmian charakteru pisma (coraz mniejsze litery), wolniejsze ubieranie się, może wystąpić utykanie na jedną nogę lub szuranie nią,
• drżenie – charakterystyczne “drżenie parkinsona” w początkowej fazie choroby jest bardzo dyskretne (najczęściej jednostronne), nasila się przy odwróceniu uwagi, gdy chory nie wykonuje żadnej czynności,
• spowolnienie – zwolniona reakcja, trudności z rozpoczęciem ruchu, ograniczenie mimiki twarzy, wolniejsza mowa, spowolnienie chodu oraz chodzenie małymi kroczkami,
• zaburzone postawy ciała -pochylenie ciała, daszkowate ułożenie dłoni, zaburzenia równowagi szczególnie przy wstawaniu. 

Warto wspomnieć, że są też inne objawy pozaruchowe takie jak: częste oddawanie moczu, spadek ciśnienia krwi (powodujące zasłabnięcia), obniżenie nastroju psychicznego (możliwość wystąpienia silnej depresji), senność w ciągu dnia, silne pocenie, uczucie utrudnionego oddychania. Po pewnym czasie osoby chorujące na parkinsona zauważają nasilanie się tych objawów.

Opieka nad osobą chorą na Parkinsona

Choroba Parkinsona to podstępna i stopniowo nasilająca się choroba. Osoby z chorobą wraz rozwojem objawów zaczynają mieć problemy z prostymi czynnościami dnia codziennego. Od Opiekuna wymaga się niemal całodobowego zaangażowania i poświęcenia. Do obowiązków opiekunów należy zazwyczaj zajmowanie się domem, gotowanie, dbanie o samopoczucie chorego.

Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów choroby jest niestabilność postawy i trudność z utrzymaniem równowagi. Z tego powodu niezbędne jest zabezpieczenie otoczenia i dostosowanie mieszkania do możliwości ruchowych podopiecznego.

W codziennym życiu chorego bardzo ważna jest regularna aktywność fizyczna, dzięki której możliwe jest opóźnienie wystąpienia zaburzeń ruchowych. Eksperci podkreślają, że ruch działa na chorych jak dodatkowy lek, a ćwiczenia powinny być dopasowane do stopnia zaawansowania choroby oraz indywidualnych możliwości podopiecznego. Szczególnie polecaną formą ruchu jest nordic walking, który angażuje aż 80 proc. wszystkich mięśni. Dbanie o systematyczne wykonywanie ćwiczeń i organizacja zajęć spoczywa najczęściej na barkach Opiekuna.

Równie dużym wyzwaniem dla pacjentów – a jednocześnie dla ich opiekunów – jest odpowiednie zaplanowanie i przestrzeganie diety. Towarzyszące chorobie drżenia, utrata węchu, problemy z przeżuwaniem oraz połykaniem płynów i pokarmów zwiększą ryzyko wystąpienia niedożywienia (dotyczą one nawet 60% chorych). Dieta powinna być wysokokaloryczna, a do tego jeszcze atrakcyjna wizualnie. Powinna też sprzyjać zdrowiu jelit. Zalecane jest zatem m.in. jedzenie produktów bogatych w błonnik, kiszonek, ale także picie dużej ilości wody. Ograniczyć trzeba z kolei sól i czerwone mięso.

Bardzo ważne jest, aby zwrócić uwagę na potrzeby podopiecznych, ale także i ich opiekunów – cichych bohaterów, którzy każdego dnia pomagają swoim podopiecznym w walce z chorobą.